کود چیست ؟

کود به موادی اطلاق می گردد که برای رشد بهتر گیاهان به خاک یا آب افزوده می شود . گیاهان از این طریق مواد مغذی مورد نیاز خود را جذب می کنند.

استفاده از کودها بستری مناسب برای رشد بهتر گیاهان ، افزایش تولید و در نتیجه کیفیت بهتر محصولات می شود.

انواع کود ها

انواع مختلفی از کودها وجود دارد که هر کدام با توجه به نوع و کاربردشان طبقه بندی می شوند. از عوامل مهم در طبقه بندی کودها می  توان به نوع خاک، نیاز های گیاهان و مواد مغذی موجود در خاک اشاره نمود.

در یک طبقه بندی کلی کودها به دو دسته کودهای آلی (طبیعی) و شیمیایی (مصنوعی) تقسیم میشوند.

1.کودهای آلی: به کود هایی که به طور طبیعی تولید می شوند کودهای آلی (طبیعی) گفته می شود. این کود ارگانیک شامل کودهای گیاهی و جانوری می باشد.

1-1 کود حیوانی :این نوع کود همانطور که از نامش پیداست از فضولات حیوانات به دست می آید.

1-2 کمپوست: از تجزیه پسماند های غذایی مانند میوه ،سبزیجات و… همچنین پسماند گیاهی همانند برگ درخت، روزنامه و… به دست می آید.

2.کودهای شیمیایی: با تغییر ساختار کودهای معدنی کود شیمیایی به وجود می آید. کود های شیمیایی نسبت به کودهای آلی کارایی بهتر و از لحاظ جنبه اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشند.

2-1.کود کلسیم و منیزیم: این نوع کود شامل16%کلسیم ،6% منیزیم و حدود13% نیتروژن می باشد. کود کلسیم منیزیم یکی از کود های مهم برای رشد بهتر گیاه به شمار می رود. کلسیم وظیفه استحکام دهی به گیاه هنگام رشد و باروری، همچنین باعث افزایش قد گیاه به مقدار کافی می شود.

منیزیم و نیتروژن نیز برای عملیات فتوسنتز کاربرد دارد.

2-2.کود فسفر: از کاربرد های اصلی این نوع کود می توان به تقویت رشد ریشه گیاهان و شکل گیری قند و نشاسته در گیاه اشاره نمود. کود فسفر می تواند به شکل مایع یا به صورت دانه استفاده نمود که کارایی و عملکرد هر کدام متفاوت می باشد. کود فسفر مایع با آب ترکیب شده و به شکل رقیق در می آید سپس بر روی خاک اسپری می شود اما کود فسفر دانه ای هنگام کاشت گل ها و گیاهان در یک ردیف پاشیده می شود. اثر بخشی این نوع کود برخلاف کودهای دیگر با بارش باران کاهش پیدا می کند.

2-3کود پتاسیم: یکی دیگر از انواع کودهای شیمیایی کود پتاسیم است و برای رشد گیاهان یک عنصر مهم می باشد. گیاهانی که از پتاسیم کافی برخورد دارند در برابر عواملی همچون یخ زدگی ریشه ، رطوبت زیاد و یا حتی خشکی گیاه و آفات و… مقاومت بیشتری دارند. همچنین به دلیل تولید سلولز از خمیدگی ساقه گیاه جلوگیری می کند. از این کود در محصولاتی همچون گندم، برنج، انگور،پسته … استفاده می گردد.

2-4کود ازت: کود ازت با عنوان نیتروژن شناخته می شود ، نقش و وظیفه نیتروژن در گیاه حفظ سبزینگی و جلوگیری از زرد شدن گیاهان می باشد .در واقع زمانی که زرد شدن گیاه را مشاهده نمودید می توان گفت میزان نیتروژن گیاه کاهش پیدا کرده است. ازجمله کارایی کود ازت می توان به رویش بهتر گل و گیاهان،پرآب شدن سلول های گیاهان و افزایش میوه دهی محصول اشاره نمود.

2-5 کود گوگرد: از کود گوگرد در مناطقی که خاک بیشتر در معرض شسته شدن قرار دارد استفاده می شود زیرا ph خاک را تنظیم می کند.

کودهای متوازن : این کود از ترکیب سه کود نیتروژن،فسفر و پتاسیم به دست می آید. میتوان گفت این کود نیاز های اصلی گیاه را برآورده می کند و رشد و نمو گیاه را افزایش می دهد.

4.کودهای بی بو: بوی کود برای عده ای بسیار ناخوشایند می باشد ولی امروزه با پیشرفت بیشتر در صنایع و کشاورزی کودهای بی بو نیز به بازار آمده است این کود ها ارگانیک هستند و به دلیل استفاده نشدن از مواد شیمیایی در ساخت و تولید کود برای سلامت محیط زیست و انسان ها گزینه بسیار خوبی می باشند. کود بی بو را می توان به صورت چال کردن در خاک و یا ترکیب با آب استفاده نمود.

5.کودهای میکرو ارگانیسمی: وجود موجودات و حشرات در خاک گیاه باعث می شود تنظیم ph خاک به خوبی انجام شود و گیاه بتواند مواد مغذی برای رشد خود را جذب نماید در نتیجه می توان با افزودن کود های بیولوژیک این شرایط را فراهم کنیم.

مزایا استفاده از کودها:

1.کاهش زمان باروری و رشد محصولات

2.بهره وری بیشتر محصولات

3.تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاه

4.افزایش مقاومت گیاه در برابر عواملی همچون آفات

5.فتوسنتز در گیاه را افزایش می دهد

معایب استفاده از کودها:

1.آلوده شدن خاک به دلیل وجود موادی همچون سرب کادمیوم و…

2.آسیب به محیط زیست و انسان ها

3.حساسیت پوستی و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

4.مقاوم شدن آفت ها نسبت به سموم

5.تغییر در ساختار خاک

چه زمانی مناسب کود دهی است؟

بهترین زمان برای کود دهی گیاهان اوایل فصل بهار و اواخر فصل پاییز می باشد. درختان و گیاهان در فصل پاییز برای خواب زمستانی خود اماده میشوند و کوددهی در این فصل مساوی است با تقویت بیشتر ریشه های خود ، مقاومت در برابر یخ زدگی و سرما.

همچنین فصل بهار، برای گیاهان پس از خواب زمستانه آغازی دوباره است پس برای رشد بهترخود به کود نیاز دارند.

فرایند تولید کودها

مواد اولیه برای تولید کود باید از مواد مرغوب تهیه شود زیرا تاثیر بسزایی بر کیفیت نهایی محصول دارد.

فرایند تولید کود نیز شامل مراحلی همچون مخلوط کردن مواد مختلف، میکس کردن و بسته بندی و… می شود.

ترکیب مواد کودها از اهمیت خیلی بالایی برخوردار است زیرا با کیفیت نهایی رابطه مستقیم دارد این مواد مانند نیتروژن ، فسفر، پتاسیم و… باید به طور دقیق افزوده گردد تا محصول نهایی اثر بخشی خاص خود را داشته و گیاه بتواند مواد مغذی مورد نیاز خود را جذب نماید.

مرحله میکس و ترکیب مواد نیز بسیار مهم است زیرا ترکیبات مختلف باید به خوبی مخلوط و میکس شده تا کود حاصله اثر بخشی بر روی خاک را داشته باشد.

1.تهیه مواد اولیه مورد نیاز: مواد اولیه برای تولید کود با توجه به فرمول تولید و ترکیبات موجود تهیه میشود.

2.مشخص کردن مقدار ترکیبات موجود: مقدار هریک ازمواد ترکیب شونده برای تولید محصول نهایی مشخص میشود.

3.ترکیب مواد: مواد مختلف با یکدیگر ترکیب میشوند.این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار می باشد زیرا میکس یکنواخت مواد منجر به کیفیت محصول نهایی میشود.

4.وزن کشی و بسته بندی : در مرحله آخر محصول تولیدشده در کیسه ،نایلون و… بر اساس وزن های مختلف بسته بندی میگردد.

دستگاه های مورد نیاز :

برای تولید این نوع محصول شما نیاز به چند نوع دستگاه صنعتی مخصوص خط تولید مواد پودری دارید.

این دستگاه ها عبارتند از:

1. نوار نقاله : نوار نقاله (کانوایر) برای انتقال و جابه جایی مواد، کالا، محصولات در صنایعی همچون پزشکی، کشاورزی، غذایی و …مورد استفاده قرار می گیرد و دارای طول های متفاوتی است.

2.سیستم توزین و بسته بندی: سیستم توزین برای اندازه گیری وزن محصولات تولید شده کاربرد دارد.این سیستم شامل ترازو، لودسل و… می شود.

3.دستگاه پرکن پودر ماردونی: همچنین پرکن پودر می تواند به صورت یک دستگاه مجزا جهت وزن کشی محصول و بسته بندی نیزمورد استفاده قرار بگیرد.

4.میکسر: میکسر یا ریبون بلندر برای مخلوط کردن انواع مختلف پودر ها و ترکیب یکنواخت مواد مورد استفاده قرار می گیرد.

5.سنگ شکن: وظیفه اصلی این دستگاه خرد کردن سنگ های درشت به سنگ ریزه می باشد.

6: خشک کن: برای کودهایی که نیاز به خشک شدن دارند و نباید هیچگونه مرطوبیت داشته باشند استفاده می گردد.

استفاده صحیح از کود های آلی و شیمیایی نقش بسیار مهمی در رشد گیاهان و کیفیت محصولات دارد.با انتخاب درست بهترین کود علاوه بر نیاز گیاهان ، افزایش بهره وری کشاورزی به حفظ محیط زیست نیز می توان کمک نمود.