سفره هفت‌سین یکی از پررنگ‌ترین و معروف‌ترین سنت‌های ایرانیان در نوروز است که در ایام عید برای خوشامدگویی به سال جدید و درخواست برکت و سلامتی در سال پیش‌رو، آماده می‌شود. اما در برخی از مناطق ایران و در برخی از خانواده‌ها، این سفره با نام “هشت‌سین” شناخته می‌شود. سوال اینجاست که تفاوت سفره هفت‌سین و هشت‌سین چیست و چرا در برخی نقاط این دو اصطلاح متفاوت است؟
1. سفره هفت‌سین: ریشه سنتی و معنای آن
سفره هفت‌سین به‌طور معمول شامل هفت مورد از اجزای مختلف است که همه آن‌ها با حرف “سین” آغاز می‌شوند. این سفره به‌عنوان نمادهایی از خوبی‌ها و نعمات سال جدید برای خانه‌داری و خانواده‌ها چیده می‌شود. هرکدام از اجزای سفره هفت‌سین، معنای خاصی دارد که نشان‌دهنده آرزوهای مردم برای سال نو است.
اجزای معمول سفره هفت‌سین:
1. سیب: نماد زیبایی و سلامتی
2. سیر: نماد سلامتی و دفع بلا
3. سنجد: نماد عشق و محبت
4. سبزه: نماد رشد، باروری و زندگی دوباره
5. سماق: نماد صبر و شکیبایی
6. سرکه: نماد تلخی زندگی و پذیرش آن
7. سکنجبین: نماد طراوت و شیرینی زندگی
این هفت قلم از ابتدا در سفره‌های نوروزی قرار می‌گرفتند و پایه‌گذار سنت سفره هفت‌سین بودند.
2. سفره هشت‌سین: افزودن یک قلم جدید
در برخی مناطق ایران، به ویژه در برخی از شهرهای بزرگ و در خانواده‌های خاص، سفره هفت‌سین به هشت‌سین تغییر یافته است. دلیل این تغییر به علت افزایش تعداد اجزای نمادین سفره است که برخی از افراد به‌طور سنتی، قلم هشتمی را به آن اضافه کرده‌اند.در ادامه همراه یکانسر باشید.
در واقع، این تغییر به نوعی نمادین از تلاش برای اضافه کردن برکات بیشتر به سال جدید و گسترش بهتر آرزوها و اهداف است. هشت‌سین ممکن است ترکیبی از هفت سین اصلی با اضافه کردن یک قلم جدید مثل “شیرینی” یا “ماه” باشد.
اجزای سفره هشت‌سین معمولی:
1. سیب
2. سیر
3. سنجد
4. سبزه
5. سماق
6. سرکه
7. سکنجبین
8. شیرینی (یا ماه، برخی دیگر از افراد از شیرینی و شکلات به عنوان قلم هشتم استفاده می‌کنند)
در این نسخه از سفره، شیرینی یا ماه به‌عنوان نماد شیرینی زندگی و خوشبختی به مجموعه هفت‌سین اضافه می‌شود. این افزودن در برخی از مناطق به‌عنوان سنت جدیدتر در خانواده‌ها محبوب شده است.
3. دلایل تغییر از هفت‌سین به هشت‌سین
در حالی که سفره هفت‌سین همچنان سنتی‌ترین و رایج‌ترین نوع سفره نوروزی است، تغییر به هشت‌سین دلایل مختلفی دارد:
– تمایل به تغییر و نوآوری: در برخی از خانواده‌ها، برای افزایش برکات و بهتر کردن سفره نوروزی، قلم هشتمی اضافه می‌شود.
– انعطاف‌پذیری در سنت‌ها: ایرانیان در طول تاریخ همیشه در تغییر و تطبیق سنت‌ها با شرایط اجتماعی و فرهنگی خود انعطاف‌پذیر بوده‌اند. اضافه کردن یک سین جدید به سفره نوروزی ممکن است نتیجه همین انعطاف‌پذیری باشد.
– افزایش تنوع: این تغییر برای کسانی که دوست دارند سفره‌ای متفاوت و جذاب‌تر از آنچه که همیشه بوده داشته باشند، می‌تواند جذاب باشد.
نتیجه‌گیری:
در نهایت، هرچند سفره هفت‌سین به‌عنوان یک سنت قدیمی و شناخته‌شده در ایران شناخته می‌شود، سفره هشت‌سین نیز به‌عنوان یک تغییر نوآورانه و گاه جالب در برخی مناطق به‌وجود آمده است. این تغییر ممکن است نشانه‌ای از علاقه مردم به نوآوری و افزودن ابعاد جدید به سنت‌های قدیمی باشد. با این حال، مهم‌ترین نکته در هر دو نوع سفره، ارزش‌ها و آرزوهایی است که با چیدن این اجزا در شب عید بیان می‌شود: خوشبختی، سلامتی، برکت و سعادت در سال جدید.
